درباره رابطه بین خواب و موفقیت تحصیلی زیاد شنیده ایم. تلویزیون و رادیو همیشه به همه توصیه میکنند که “شب کنکور زود بخوابید.” اما چنین نصیحت هایی چقدر با یافته های علمی هماهنگی دارند؟ آیا واقعا بین خواب و موفقیت تحصیلی رابطه ای هست؟ اگر هست, چه جنبه ائی از خواب مهم است و چه جنبه ائی کمتر اهمیت دارد؟

در این پست, مقاله ای را بررسی میکنیم که سال ۲۰۱۹ منتشر شده و جواب های خیلی دقیقی به این سؤال ها میدهد.
در این مقاله, کانا اوکانو و همکاران, به مدت یک ترم کامل, داده های فعالیت بدنی ۱۰۰ نفر دانشجو را جمع اوری کردند. این صد نفر از بین گروه بزرگتری که همگی یک واحد درسی مشترک (شیمی) رابرداشته بودند انتخاب شدند. به هر دانشجو یک ساعت هوشمند FITBIT داده شد و مقرر شد که باید ساعت را حد اقل ۸۰% مدت شبانه روز به دست داشته باشند.

چه داده هایی جمع اوری شد؟
زمان شروع خواب
زمان بیدارشدن از خواب
طول زمان خواب
کیفیت خواب (معیاری از ۱ تا ۱۰ طبق الگوریتم FITBIT که جزییات ان در مقاله نیست)
ضربان قلب, مقدار پیاده روی روزانه, مقدار کالری مصرفی روزانه

موفقیت تحصیلی چطور اندازه گیری شد؟
دانشجوها در مجموع ۹ کوییز, ۳ امتحان میان ترم و یک امتحان آخر ترم دادند. ۲۵% نمره نهایی از کوییزها, ۱۵% آن از نمره ی هر میان ترم و ۳۰% آن از نمره امتحان آخر ترم بود.

سؤال اول: خواب خوب در شب قبل از امتحان چه همبستگی با نمره امتحان دارد؟

جواب: هیچ ربطی ندارد. داده هائی امتحان های میان ترم و کوییزها هیچ ارتباطی بین خواب شب قبل از امتحان و نمره امتحان نشان نداد.

سؤال دوم: آیا طول مدت خواب در طی ترم با نمره نهایی همبستگی دارد؟

جواب: بله. میانگین طول مدت خواب در طول ترم, با نمره نهایی رابطه مستقیم داشت. (شکل ۱)

سؤال سوم: آیا منظم بودن خواب در طول ترم با نمره نهایی همبستگی دارد؟

جواب: بله. واریانس طول مدت خواب با نمره نهایی رابطه عکس داشت. به عبارت دیگر, هر چه خواب منظم تر (و واریانس کمتر) نمره نهائی بیشتر(شکل ۲)